Alleen ventileren waar nodig met variable air volume (VAV)
Schematische weergave vraaggestuurd ventileren
Ventileren doen we om de kwaliteit van de lucht te waarborgen door vuile lucht af te voeren en gezonde lucht naar binnen te brengen. In veel gebouwen wordt constant geventileerd, ook als het helemaal niet nodig is omdat er geen mensen aanwezig zijn in de ruimte. Door alleen te ventileren op plekken waar mensen zijn bespaar je dus energie met behoud van comfort. Dit komt omdat ventileren energie kost, door (1) conditioneren van de lucht en (2) bewegen van de lucht. Om alleen te ventileren op plekken waar mensen zijn is er een variabel systeem nodig, Variable Air Volume (VAV), dat er voor zorgt dat de hoeveelheid ventilatie kan worden teruggeschroefd. Dit systeem past zich aan op basis van het aantal mensen dat wordt geteld in een ruimte.
VAV wordt binnen ABN AMRO op meerdere locaties toegepast:
- In vergadercentrum CCA Noord, geïmplementeerd in 2017
- In vergadercentrum CCA Zuid, geïmplementeerd in 2017
- In CIRCL, geïmplementeerd in 2017
- Op diverse gerenoveerde vloeren op de hoofdkantoren (Gustav Mahlerlaan en Foppingadreef), geïmplementeerd in 2020
Toepassing in Circl
Om de energievraag voor ventilatie te beperken wordt het ventilatiedebiet real-time afgestemd op de behoefte aan verse lucht en de hoeveelheid koeling of verwarming. Deze behoefte is vastgelegd in een samenwerking tussen het Longfonds en ABN AMRO en wordt verhoogd of verlaagd op basis van het aantal mensen in een ruimte. Een VAV box regelt de hoeveelheid lucht die een ruimte of zone binnengaat. Het debiet wordt geregeld op basis van de aanwezigheid van personen en behoefte aan verwarming/koeling door het CO2 gehalte en de temperatuur te meten.
Voor de meting in Circl wordt een multi-sensor van BRcontrols gebruikt, deze sensor meet condities op 50 punten in de ruimte, waardoor er een beter gemiddeld beeld van de ruimte kan worden gegeven dan bij een conventionele meting. Aan de achterkant van de VAV zit een luchtstroomsensor. Het meet de verandering in druk over het apparaat en daaruit kan de gemiddelde luchtsnelheid en dus het debiet naar de VAV terminal worden berekend.
Bij een hogere personen bezetting dan waarvoor de Luchtbehandelingskast (LBK) is uitgelegd, zijn kleine luchtbehandelingsunits (LBU’s) als extra ventilatievoorziening geïnstalleerd. Deze LBU’s blazen verse buitenlucht gemengd met ruimtelucht het gebouw in. Om de totale luchtbalans van de LBK niet te verstoren, wordt de overmaat aan ingeblazen buitenlucht, afgevoerd door middel van overstort roosters in de gevel van de 1e verdieping. Dit noemen we hybride ventilatie.
Impact en Prestatie
De toepasbaarheid en schaalbaarheid van het product is beoordeeld aan de hand van de volgende onderwerpen:
Technische Prestatie
Met variabele ventilatie kan je tot wel 50% van je energiegebruik voor ventilatie besparen en een ander voordeel van VAV is dat je met lucht snel kan verwarmen en koelen.
Comfort & Productiviteit
Bij het toepassen van vraag gestuurde ventilatie wordt het comfort van de gebruiker niet beïnvloed.
Impact Bedrijfsvoering
Er is ook weinig tot geen impact op het beheerproces.
Business Case
De terugverdientijd van dergelijke systemen ligt tussen de 5 en 10 jaar.
Lessons Learned
- Een valkuil is de capaciteit waarvoor de installatie is ontworpen. Tip: Pas een ruim kanaal toe om flexibel te zijn met je installatie op veranderlijk gebruik.
- Er zit een vertraging in het regelen op CO2 gehalte. De ventilatiesystemen gaan pas draaien als het CO2 gehalte de grens al heeft bereikt. VAV in combinatie met een slim gebouwbeheersysteem die ook het aantal mensen registreert zou hier een oplossing voor kunnen zijn.
